Honden getraind om neushoornstropers op te sporen in het Krugerpark
Kruger Park, 's werelds grootste toevluchtsoord voor neushoorns, verliest ze vrij snel door stroperij. Er gaan er meer verloren door stroperij dan er geboren worden.
Sinds 2009 is het aantal neushoorns in Kruger gedaald van 11.420 naar 2.458 en dit jaar zullen ze nog verder dalen. In die tijd was het aantal gestroopte neushoorns het dubbele van de bestaande populatie.
Op elke nacht, maar vooral als het volle maan is, sluipen er teams van stropers door het park, elk met een high-powered geweer en machete. De taak van de honden is hen op te sporen. In deze taak blijken ze formidabel.
#Enter the Hounds
Neushoornstropers die het Kruger National Park binnenkomen, worden steeds vaker opgejaagd door groepen loslopende jachthonden, gevolgd door een helikopter die hun hightech GPS-halsbanden volgt.
De stroper weet niet dat de honden getraind zijn om niet aan te vallen. Ze zullen hem niet bijten (dat heeft juridische gevolgen), maar als hij de honden kwaad wil doen, zullen rangers vanuit de helikopter schieten. De stropers weten dit en er is nog geen hond verloren gegaan door een kogel van een stroper.
Als ze een stroper vinden, verzamelen ze zich rond hem en wachten tot de helikopter hun positie nadert. Eenmaal omringd door honden, weten de stropers dat het spel uit is.
Dit huwelijk tussen een oude jachtpraktijk en moderne technologie wordt aangescherpt, getest en gemobiliseerd door de K9-eenheid van het Zuid-Afrikaanse Wildlife College bij Kruger's Orpen Gate. Het is de eerste in Afrika die operationele anti-stropershonden in een wildpark inzet en er worden successen geboekt.
Sinds hij begin 2019 operationeel werd, is hij 181 keer opgeroepen door het Krugerpark en heeft hij 109 successen geboekt, met 193 arrestaties en 88 in beslag genomen wapens.
Het is ook actief in particuliere gebieden van het Krugergebied en heeft zowel honden als geleiders opgeleid in Tanzania, Zimbabwe, Eswatini en geleiders voor Oeganda en Zambia.
#De juiste neus voor het werk
Honden gebruiken als aanvulling op satellietvolgkragen, navigatieschermen en helikopters lijkt misschien een low-tech benadering, maar in feite is het tegendeel waar. Niets wat mensen kunnen maken evenaart het biotechnologische wonder van een hondenneus.
Mensen verliezen tot een miljoen cornflake-vormige huidcellen per minuut. Er zitten er ongeveer 50.000 in elke liter lucht die we inademen, en misschien 500 in elke meter die we lopen. Het zijn zeer persoonlijke stukjes data en honden kunnen hun kruimelspoor volgen en verdunningen van één of twee delen per triljoen detecteren. Dat is als het voelen van een druppel in een olympisch zwembad.
Het heeft miljoenen jaren geduurd om hun snuffelapparatuur te perfectioneren. Anders dan bij ons zijn hun neusgaten komma-vormig, met een huidflap die de altaarplooi heet. Als ze inademen, gaat die open, maar bij uitademen gaat hij dicht, waardoor de lucht uit de staart van de komma wordt geperst en zijdelings wordt omgeleid om de volgende inademing niet te besmetten. Dat is als een neusverrekijker die nooit zijn focus verliest.
Elke inademing gaat rechtstreeks naar de longen. Maar bij honden is er een benige plaat die een deel van de lucht omleidt naar een snuffelholte waar het zorgvuldig kan worden beoordeeld. Het is een apparaat om geuren op te vangen, zo nauwkeurig dat het vergeleken wordt met onze kleurwaarneming.
#Attempted Getaways
Het eerste wat stropers doen als ze de honden horen aankomen is zich verstoppen in het struikgewas. De honden zullen hen omcirkelen, en een paar zullen naar buiten komen om de helikopter in de gaten te houden. Een tweede reactie is proberen te vluchten. Maar ze kunnen niet ontsnappen aan de honden.
Een andere tactiek is om door het lange gras te kruipen. Maar dat veroorzaakt veel geur omdat ze erg bang zijn en zweten. Soms splitsen ze zich op, en dat is een probleem voor de honden over wie ze moeten volgen. Sommigen ontsnappen zo, maar nooit allemaal.
De training begint bij zonsopgang met ongeveer zes honden per operationele roedel. Handlers leggen een spoor aan door iemand een route te laten lopen, en zetten de honden er dan op. Sommige tracking sessies duren vier uur, sommige 's nachts, om vertrouwen op te bouwen.
De honden zijn getraind om naar de helikopter te kijken en als die landt, komen ze erheen.
Als de honden het spoor kwijtraken, maar de geleiders een duidelijke routelijn van de GPS kunnen zien, kunnen zij de honden laten vallen en trekken naar de plaats waar hun pad waarschijnlijk zal worden vervolgd, en zij zullen het weer vinden.
De oudere honden die het niet meer kunnen bijhouden, worden niet afgedankt - zij worden de leermeesters van zowel de pups als de geleiders: zij weten wat hen te doen staat.
#Eyes from Above
De taak van de chopper is om uit te kijken naar problemen. Een gnoe met jongen zal de honden aanvallen, of misschien een luipaard of hyena, zodat de heli de dieren weg kan duwen als het moet. En omdat de honden geleerd hebben naar de helikopter te komen, kunnen ze deze honden wegtrekken van gevaar.
Als ze dorst krijgen, verlaten ze het spoor en drinken en zwemmen om af te koelen. Maar na ongeveer een minuut pakken ze het spoor weer op en zijn ze weg.
Deze dappere honden zijn troeven in de strijd tegen stroperij in het Kruger National Park.
Met vele succesvolle vangsten is er geen twijfel over de impact die ze hebben op het veilig houden van onze kostbare wilde dieren.